Fizan nedir? Fizan'a gitme sözü nerden geliyor?
Öncelikle Fizan'ı tanıyalım.
Fizan, Kuzey Afrika'nın en geniş topraklarına sahip olan Libya'yı bir araya getiren üç eski bölgelerden biridir. Bu bölgeler; Trablusgarp, Sirenayka ve Fizan'dır. Fizan bölgesi, Sahra Çölü tarafında yer alır. Bu bölge, dağlar, yükseklik ve vadilerle çevrili olduğu için yaşam koşulları için oldukça zordur.
Libya'nın güneybatısında bulunan Fizan'ın merkezi Sebha'dır.
Fizan, bazı kaynaklarda "Fezzan" diye geçmektedir. Fizan'da ilk kurulan devlet Fizan Sultanlığıdır.
Milattan önce 5 ile 5. Yüzyıl arası Fizan, Trans Sahra Ticaret Yolu'na hâkim olan Gramantlar'ın yönetimindeydi. Roma İmparatorluğunun yıkılmasıyla beraber Fizan bölgesi önemini yitirmeye başladı.
Sahra Çölünün genişlemesiyle birlikte Fizan'ın nüfusu ciddi oranda azaldı.
Gel gelelim, meşhur "Fizan'a gitmek" ne demek, bu söz nereden geliyor?
13-14. yüzyıllarda Kanem İmparatorluğunun eline geçen Fizan'a 17. Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu hakim oldu.
Osmanlı'nın hakimiyetindeki Fizan, 2. Abdulhamid Döneminde Jön Türkler için sürgün yeri olarak kullanıldı. Fizan'ın sürgün yerinin kullanılmasının amacı Osmanlı'nın başkenti İstanbul'a en uzak toprak olmasıydı. Bu nedenle "Fizan'a kadar gitmek" deniliyordu.
Fizan, uzak olmasıyla ve sessiz bir yer olmasından dolayı bir sembol haline gelmiştir. Yine bu nedenle "Fizan'a kadar sürmek" deniliyor. Fizan'ın Osmanlı döneminde padişahın veya üst kademe yöneticilerin bunu bir tehdit unsuru olarak kullandığı söylenir.
Fizan, 1911 yılında İtalyanların eline geçti ve 1923'e kadar İtalyanlar'da kaldı.